Wednesday 9 November 2011

น้ำท่วม: สู้เชื้อโรคจากการลุยน้ำด้วยด่างทับทิม

by meepole

meepole ได้ยินข่าว ตั้งแต่เมื่อวานจนถึงวันนี้ที่เพิ่งออกมาเตือน เรื่องการติดเชื้อจากการลุยน้ำ ตลอดจนข่าวพาดหัวหนังสือพิมพ์บางฉบับ เตือนหญิงมีประจำเดือนลุยน้ำท่วมเสี่ยงติดเชื้อ เนื้อข่าว..อธิบดีกรมควบคุมโรค เตือนผู้หญิงมีประจำเดือนเดินลุยน้ำท่วมอาจติดเชื้อทางอวัยวะสืบพันธุ์ได้ แนะใส่กางเกงพลาสติกทับกางเกงนอก...และสื่อก็เอามาเตือนในโทรทัศน์
ข่าวที่คล้ายๆแบบนี้ก็มีอีก

ซึ่งจริงๆแล้วตอนนี้ไม่ว่า หญิง ชาย เด็ก ผู้ใหญ่ คนชรา มีความเสี่ยงของการติดเชื้อได้เหมือนกันหมด แต่สตรีในช่วงดังกล่าวร่างกายจะค่อนข้างอ่อนแอ และหากใครมีบาดแผลแล้วต้องลุยน้ำก็ยิ่งอักเสบติดเชื้อเพิ่มและลุกลามได้

ไม่เป็นไรเราพอสู้ได้ อย่าเครียด วันนี้ meepole ขอใช้ด่างทับทิมอีกเช่นกัน ด้วยมีคุณสมบัติที่สามารถทำลายหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อโรค (Pathogen Inactivation)จึงสามารถใช้ด่างทับทิมในการป้องกันและฆ่าเชื้อบนร่างกายเราหลังจากผ่านการลุยน้ำสกปรกในกทม. และที่อื่นๆที่กำลังท่วม ปกติด่างทับทิมถูกใช้เป็น  primary disinfectant มานานแล้ว

เมื่อสารนี้ละลายน้ำจะได้ permanganate ion (MnO4-)  ที่สามารถจัดการกับจุลินทรีย์ได้หลายชนิด(ไม่ทุกชนิด) เช่น แบคทีเรีย รา ไวรัส  โปรโตซัว และสาหร่าย เป็นต้น
ใช้สีขนาดขวดกลางนะคะ (มีขวดสีอ่อนและแก่ให้ไว้เป็นอ้างอิงเทียบกันค่ะ)
ขอขอบคุณ ผศ.ดร.รัตนา วงศ์ชูพันธ์และคุณณัฐพันธ์ สงวนศักดิ์บารมี นักวิทยาศาสตร์ ภาควิชาเคมี ที่ร่วมด้วยช่วยกันเตรียมสาร เตรียมภาพนี้ส่งมาให้เพื่อใช้เทียบสีให้เข้าใจง่ายขึ้น

ดังนั้นด้วยวัตถุประสงค์เฉพาะกิจอันนี้ ให้ใช้สารละลายด่างทับทิม เข้มข้น 0.01%( เทียบสีที่ให้มา ใช้สีในขวดกลาง ห้าม!! เข้มกว่านี้นะคะ( สีอ่อนกว่าเล็กน้อยได้) เดี๋ยวผิวหนังระคายเคือง)เตรียมใส่ถังหรือกาละมัง กลับมาจากการลุยน้ำก็ใช้ล้างขา หากลุยน้ำเปียกจนถึงเอวและน้ำนั้นสกปรกมาก ก็ให้ล้างตัวด้วยน้ำที่มีก่อน แล้วนั่งแช่ลงในน้ำด่างทับทิมที่เตรียมไว้ประมาณ10 นาที (ไม่ต้องนานกว่านี้นะคะ) โดยเฉพาะคนที่มีบาดแผล และต้องลุยน้ำบ่อยๆป้องกันการติดเชื้อ และฆ่าเชื้อที่มากับน้ำ แล้วก็อาบน้ำ(สะอาด) ล้างออก
 (ไม่ต้องตกใจหากแช่ได้ 2-3 ครั้งผิวหนังจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอ่อนๆ ไม่นานจะจางหายไปเองเมื่อน้ำลด (หยุดใช้) ) มีวิธีเอาสีน้ำตาลออก ไว้บอกตอนน้ำลดแล้วนะคะ  :)

สารละลายเข้มข้นในระดับที่ใช้นี้ สามารถป้องกันรักษาแผลเปื่อย (eczema) เนื้อเยื่ออักเสบ (cellulitis )การอักเสบของช่องคลอด ปากช่องคลอด (vulvovaginitis) ได้  และควรทำทุกครั้งนะคะเมื่อลุยน้ำสกปรกมา
ทั้งหมดนี้อย่าลืมว่าใช้ในยามจำเป็นยามนี้ หากมีอาการเรื้อรังก็ต้องไปหาแพทย์

และอีกเช่นกันต้องเตือนกันว่าด่างทับทิมก็เหมือนสารเคมีทั่วไปที่เป็นอันตรายหากใช้ไม่ถูกต้อง และด้วยคุณสมบัติเฉพาะตัวมันที่เป็น oxidizing agent (ไม่เข้าใจก็มองผ่านไปเลย ) มันก็เลยมีปฎิกิริยารุนแรงเวลาเจอกับสารคู่อริ (บางชนิด) แต่กับน้ำเราสามารถเอาด่างทับทิมมาละลายน้ำได้ แต่มันไม่ค่อยชอบน้ำเย็นสักเท่าไหร่ เวลาอยากจะเอาใจให้มันละลายได้ง่ายๆก็ละลายในน้ำอุ่น(อุ่น ไม่ไช่ร้อนนะคะ) ไม่ไช่แบบชงกาแฟ

อย่าลืมนะคะน้ำที่เราลุย มีเชื้อโรคสารพัดอยู่ มีพยาธิ จุลินทรีย์เยอะแยะทั้งอันตรายและไม่อันตราย แต่ยังไงเราก็มองไม่เห็น ดังนั้นพยายามอย่าให้เข้าทุกทวารของเรา หู ตา จมูก ปาก และช่องอื่นๆที่เป็นช่องทางเข้าในร่างกายรวมทั้งบาดแผลด้วย และกลับที่พักแล้วต้องชำระล้างร่างกายก่อน (อย่านั่งรอให้ตัวแห้ง จนลืม) เช็ดตัวให้แห้ง ปะแป้งให้หอม ช่วยลดความชื้นได้ด้วย
เพียงแค่นี้คงสบายใจขึ้นนะคะ พร้อมที่จะไปลุยต่ออย่างไม่เครียด

อ้างอิง : EPA. Guidance Manual  Alternative Disinfectants and Oxidants , 1999.